Den Haag, 27 april 2012 -
De Stichting Vriendenkring Oud-Natzweilers zal dit jaar niet deelnemen aan de Nationale Herdenking op de Dam.
Het feit dat het Comité 4 en 5 mei voor heeft gesteld om het gedicht `Foute Keuze´ voor te dragen, is in het verkeerde keelgat geschoten bij het gehele bestuur en de oud-Natzweilers zelf die in het concentratiekamp Natzweiler hebben gezeten. Hoewel inmiddels besloten is het gedicht niet voor te dragen, wil de stichting haar standpunt duidelijk maken.
Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen - burgers en militairen- die in het koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Om op juist dat moment aandacht te besteden aan een SS'er, iemand die hetzelfde uniform droeg als de kampbewakers van onze vaders en grootvaders ervaren wij als ongepast en grievend. Slachtoffers en vooral diegenen die zich wel verzetten tegen tirannie, vervolging en onderdrukking en daarmee de enige juiste keuze maakten, zijn naamloos bij de plechtigheid op De Dam. Het dan tijdens deze plechtigheid op enigerlei wijze aandacht besteden aan hen die zich in dienst stelden van de Duitse onderdrukker is ronduit beledigend en een smet op hun nagedachtenis.

Het Comité 4 en 5 mei stelt zich hiermee respectloos op ten opzichte van de verzet- en (kamp)slachtoffers en gaat bovendien onzorgvuldig om met de gevoelens van een puber van 15 die deze achtergrond met zich mee moet dragen. Het feit dat het Comité 4 en 5 mei geschokt heeft gereageerd op de kritiek ("het gedicht zou niet goed gelezen zijn, alsof het een pleidooi zou zijn om daders te herdenken. ''Hoe fout kun je een kind begrijpen'', aldus het Comité"), is voor de Vriendenkring onbegrijpelijk en getuigt van onbegrip voor de gevoelens van alle oud (kamp)slachtoffers.

Directeur Nine Nooter is van mening dat het gedicht verkeerd geïnterpreteerd wordt. Het gedicht spreekt echter voor zich. Dat mevrouw Nooter niet goed kan begrijpen waarom er verontwaardiging bestaat over dit gedicht en het initiële voornemen om het tijdens dodenherdenking voor te dragen, getuigt niet van het inlevingsvermogen in de slachtoffers en nabestaanden om wie het gaat bij de Nationale Herdenking. Het is niet voor niets dat dit gedicht al eerder door Westerbork geweigerd werd. Alleen daarom vindt de Stichting Vriendenkring van oud-Natzweilers het onbegrijpelijk dat het Comité 4 en 5 mei dit initiatief neemt. De Stichting Vriendenkring Oud-Natzweilers ziet daarom af van deelname aan de plechtigheid op de Dam 4 mei a.s.

De onderstaande stichtingen maken uitdrukkelijk bezwaar tegen de komst van de Duitse President Gauck naar Nederland ter gelegenheid van de bevrijdingsviering op 5 mei a.s. en het houden van een voordracht, zolang de oud SS-er Klaas Carel Faber niet door Duitsland aan Nederland is uitgeleverd. Faber verloor door toetreding tot de Waffen SS het Nederlanderschap en verkreeg op grond van, het "Erlass des Führers" van 1943, het Duitse staatsburgerschap.
Faber, nummer 3 op de lijst van het Wiesenthal Centrum van de meest gezochte personen, werd in Nederland na de bevrijding ter dood veroordeeld en ontvluchtte naar Duitsland, alwaar Duitsland kennelijk het besluit van Hitler respecteert. De onderstaande organisaties vinden het onbegrijpelijk dat de President van Duitsland enerzijds het "Erlass des Führers " van Hitler respecteert, door te weigeren Faber aan Nederland uit te doen leveren, en anderzijds door in Nederland een voordracht ter gelegenheid van de bevrijding willen houden. Faber dient eerst uitgeleverd te worden aan Nederland om zijn straf alhier uit te zitten alvorens de President van Duitsland in Nederland op herdenkingen of bevrijdingsfeesten mag verschijnen, nu zijn voordracht in het licht van het voorgaande niet geloofwaardig kan zijn. Comité International de Dachau.

Stichting Nederlands Dachau Comité.
Stichting Vriendenkring oud-Natzweilers.
Stichting Vriendenkring Mauthausen.

Apeldoorn, april 2012.

Met het gedicht 'De stilte spreekt' heeft Charlotte Fontijne (16 jaar) donderdagavond in Breda de finale gewonnen van de jaarlijkse dichtwedstrijd Dichter bij 4 mei van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Charlotte zal haar gedicht op 4 mei voordragen tijdens de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam.

Lees PDF

WASSENAAR, 13-04-2012 - Het Internationaal Dachau Comité, dat kampslachtoffers en hun nabestaanden uit 45 landen vertegenwoordigt en de Stichting Vriendenkring Mauthausen steunen de actie 'Gauck niet, Faber wel' tegen de komst van de Duitse president Gauck naar Breda op bevrijdingsdag.
Dat zegt Wassenaarse advocaat Pieter Dietz de Loos, voorzitter van het Internationaal en het Nederlands Dachau Comité en onder meer algemeen secretaris van het Natzweiler Comité. Hij vindt dat de president niet moet komen zolang de Nederlandse SS-moordenaar Klaas Faber nog vrij leeft in Duitsland. De voorzitster van de Vriendenkring Mauthausen, de Joodse kampoverlevende mevrouw Mirjam Ohringer, steunt met haar organisatie de actie eveneens, net als een aantal andere Nederlanders.

Natzweiler was het enige vernietigingskamp buiten Duitsland in West-Europa, bij Straatsburg in Franrkijk. Dachau was Hitlers eerste concentratiekamp in Duitsland in 1933, en Mauthausen het eerste vernietigingskamp in Oostenrijk, tevens het kamp waar de eerste gedeporteerde Nederlandse Joden werden vermoord in 1941.

Eerder al liet directeur dr Efraim Zuroff van het Simon Wiesenthal Center in Jerusalem weten de actie nadrukkelijk te steunen. Ook de Isrealische ambassadeur in Nederland, Haim Divon, verklaarde tegen de komst van een Duitse president naar Nederland te zijn.

. Gauck is door het Nationaal Comité 4 en 5 mei uitgenodigd in Breda de 5 mei-lezing. De tegenstanders van zijn komst vinden het ongepast dat de Duitse president hier uitgerekend op bevrijdingsdag een lezing komt houden, terwijl Duitsland op grond van een besluit van Hitler weigert oorlogsmisdadiger en 22-voudig SS-moordenaar Klaas Carel Faber uit te leveren. In Breda geschiedt dit jaar de start van de Nederlandse viering van de bevrijding van de Duitse bezetting plaats, inaanwzeiegheid van de Nederlandse premier an andere minister plus ene lid van het koninklijk huis. President Gauck zou de eerste Duitsers zijn die ooit op die dag een officiële rede houdt.

Volgens organisator van de actie Arthur Graaff, hoofdredacteur van de oorlogssite Nieuws-wo2 en zoon van een onderscheiden verzetsman die 3 jaar in Duitse kampen doorbracht, heeft het Nationaal Comité de president niet goed ingelicht. Graaff zegt: "De bezwaren tegen de komst van een Duitse president naar uitgerekend Breda en uitgerekend op 5 mei hebben we al in februari aangekaart bij het comité, Als president Gauck dat toen had gehoord, was hij zeker niet gekomen."

Graaff benadrukt waarom het hem gaat. "Het gaat mij niet om wraak maar om vooral morele gerechtigheid. Faber hoeft van mij maar 1 dag naar de gevangenis, maar in feite ga ik daar niet over. De nazaten van zijn slachtoffers hebben hierin het laatste woord. Enkelen van hen zijn vóór gevangenisstraf. Voor zover ik kan nagaan, hebben de meesten echter grote, begrijpelijke bezwaren tegen Fabers 60-jaar durende vrijheid. Zoiets kan natuurlijk niet."

Open brief

Graaff heeft de president een week geleden ook een open brief geschreven, waarop hij nog geen reactie heeft ontvangen. Hij dringt er bij de president op aan om weg te blijven als signaal dat nazi's altijd en overal vervolgd moeten worden. Het lijkt Graaff een goed idee als de president dan zijn rede door een ander laat voorlezen. Wel is eergisteren aangekondigd dat kroonprins Willem-Alexander de Bedvrijdingslezing in Breda zal bijwonen. Breda speelt een bijzondere rol in Nederland. Het is namelijk de stad waaruit Faber exact 60 jaar terug, in 1952, ontsnapte. Bovendien werden in Breda decennialang de zwaarste SS-Jodenjagers, beulen en moordenaars gevangen gehouden, in Nederland bekend onder de naam 'de 4 van Breda'. Dat waren de SS-officieren Franz Fischer en Ferdinand Aus der Fünten en de onderofficieren Willy Lages en Joseph Kotälla, allen ter dood veroordeeld. Maar door de weigering van de toen jonge koningin Juliana om de doodvonnissen te tekenen, kregen zij levenslangh. Zij werden geleidelijk aan vrijgelaten in de jaren '60, '70 en '80. Alleen de psychisch gestoorde Kotälla, bekend als 'Beul van Amerfoort', overleed in de gevangenis Breda in 1979.

Doodstraf

Faber werd in 1947 tot de doodstraf veroordeeld voor de moord op 22 Nederlanders. Hij kreeg dat jaar gratie en zijn straf werd omgezet in levenslang. Maar Faber vluchtte, 60 jaar geleden, op Tweede Kerstdag 1952 uit de Bredase koepelgevangenis. Dankzij het zogenaamde Führererlass (Führerbesluit) uit 1943 kreeg Faber, met gebruikmaking van ontdekte machinaties, het Duitse staatsburgerschap. Dit juridisch aanvechtbare staatsburgerschap werd desondanks gelegaliseerd in Duitsland in 2011. Het Führererlass was een besluit dat tijdens de oorlog door Hitler werd genomen en de mogelijkheid schiep dat buitenlanders die dienst hadden gedaan in het Duitse leger of in de SS (Faber diende in die laatste eenheid) recht kregen op Duits staatsburgerschap Faber is de meest gezochte nazi ter wereld, omdat hij nummer 1 staat op de internationale lijst van gezochte nazi-oorlogsmisdadigers van het Wiesenthal Center.

Dachauherdenking

Dietz de Loos zal de kwestie-Faber op 29 april wederom ter sprake brengen tijdens zijn jaarlijkse voordracht in Dachau bij de herdenking van de bevrijding van het voormalige concentratiekamp, waar veel oorlogsgetroffenen, nabestaanden en politieke en diplomatieke kopstukken aanwezig zullen zijn. Momenteel loopt er bij het parket in Arhem sinds oktober 2011 een onderzoek naar een onopgeloste moordzaak waarvan Faber de dader kan zijn. Het gaat om de in de oorlog vermoorde Groninger kunstschilder Henk Gorter.

Ter gelegenheid van het 25-jarige bestaan van het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft Koningin Beatrix in De Nieuwe Kerk in Amsterdam het lustrumboek Breekbare dagen/ 4 en 5 mei door jaren heen in ontvangst genomen. Zij ontving het boek uit handen van Nine Nooter, directeur van het Comité. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Nieuwe Kerk in Amsterdam vierde het Nationaal Comité 4 en 5 mei in aanwezigheid van Koningin Beatrix zijn 25-jarige bestaan. Ook Minister-president Mark Rutte en de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport drs. Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner waren aanwezig en spraken over het belang van herdenken op 4 mei en vieren op 5 mei. Er was muziek, er was dans, er was terugblik en er werd vooruit gekeken. Lustrumboek

Ter gelegenheid van het lustrum geven de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) en het Nationaal Comité 4 en 5 mei het lustrumboek Breekbare dagen uit. In dit boek, waarvoor minister Rutte het voorwoord schreef en historicus James Kennedy een essay als inleiding heeft geschreven, wordt stilgestaan bij de ontwikkeling van 4 en 5 mei door de jaren heen. De geschiedenis is geschreven op basis van vragen die nu nog steeds worden gesteld over herdenken en vieren. In de publicatie zijn ook de literaire 4 mei-lezingen, die sinds 1992 jaarlijks worden gehouden, opgenomen. Een uitgebreid beeldverhaal completeert het boek.

Eerste exemplaar Uit handen van directeur Nine Nooter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei ontving Koningin Beatrix het eerste exemplaar van Breekbare dagen waarbij de directeur de Koningin bedankte. Ze zei: " 25 jaar voortdurend in beweging en ontwikkeling. We mogen ons dan ook gelukkig prijzen dat er in al die jaren ook één constante factor is geweest. Die het comité telkens opnieuw met raad en daad heeft bijgestaan. Die nimmer heeft ontbroken, niet op 4 mei noch op 5 mei. En die met haar aanwezigheid de Nederlandse bevolking heeft aangemoedigd om aan deze Nationale momenten mee te doen. En dat is onze Koningin. Majesteit, graag overhandig ik u het eerste exemplaar van 'Breekbare dagen' over 65 jaar 4 en 5 mei en 25 jaar Nationaal Comité. Het Nationaal Comité zegt u dank voor uw bijdrage hieraan."

Fakkelcampagne: kinderen centraal Tevens werd tijdens de jubileumviering het startsein gegeven voor de Fakkelcampagne Vrijheid geef je door. In een korte film, gemaakt op de Amsterdamse school Rosj Pina, praat Vriend van de Vrijheid Guus Meeuwis met de kinderen over deze campagne. De fakkel is hét landelijke symbool van herdenken en vieren op 4 en 5 mei. Het doel van de campagne is dat de fakkel, in de vorm van een speldje en/of sticker, in de toekomst een herkenbaar symbool wordt voor elke Nederlander en dat iedereen weet dat de fakkel voor verbondenheid met herdenken en vieren staat. Meer dan 430.000 kinderen zullen in totaal een kleine 1.2 miljoen fakkelstickers en kaarten doorgeven aan hun oma, opa, buurman of tante met een boodschap over de vrijheid.

fotograaf Geert Snoeijer.

Een lijst van 588 namen van Nederlandse Natzweilers is bekend. Het betreft Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog gevangen zaten in het concentratiekamp Natzweiler - Struthof in de Elzas in Frankrijk. De lijst is niet op alfabetische volgorde, maar op nummer van binnenkomst in het kamp Natzweiler dat vanaf 21 mei 1941 in gebruik was.

Het Keitel-Erlass van 7 december 1941, uitgevaardigd door Adolf Hitler, bepaalde dat een ieder die zich verzet had tegen de Duitse overheersing de doodstraf kreeg. Zij die in staat van beschuldiging werden gesteld, werden naar een concentratiekamp getransporteerd (veelal Natzweiler of Gross Rosen). Het waren de zogeheten Nacht- und Nebel (NN) gevangenen: ter dood veroordeelden van wie het doodsvonnis niet snel en massaal kon worden voltrokken. Een doodstraf op termijn, het was namelijk niet de bedoeling dat ze ooit nog vrij zouden komen. Het concentratiekamp Natzweiler is nooit bevrijd, maar in het najaar van 1944 ontruimd toen de geallieerden in aantocht waren. In alle haast werden de overlevenden getransporteerd naar Dachau. Een handjevol heeft het overleefd.

Deze lijst is voor het laatst in handen geweest van oud-Natzweiler Wim Hartman. De huidige redactie heeft geprobeerd zoveel mogelijk namen, nummers, overlijdensdata en locaties te achterhalen. Deze lijst pretendeert echter niet volledig te zijn. Daarom verzoekt de redactie aan iedereen die aanvullende informatie heeft, uitleg en/of verbetering dit door te geven aan de redactie van de Natzweilerberichten, zie: http://www.natzweiler.nl/vriendenkring/bestuur. Meer informatie over Natzweiler-Struthof en de Stichting Vriendenkring oud-Natzweilers is te vinden op www.natzweiler.nl.